بررسی تطبیقی نظریة عدالت اجتماعی دراسلام و غرب (بررسی موردی مقایسه نظریة عدالت در اندیشه‌های امام خمینی و جان راولز)

نویسندگان

  • روح اله مرادی کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
چکیده مقاله:

در این مقاله ابتدا تعاریفی از مفهوم عدالت در نزد اندیشمندان غربی و اسلامی از گذشته تا دوران معاصر ارائه می‌گردد و سیر تکوینی این مفهوم از گذشته تا به امروز مورد رصد قرار خواهد گرفت. سپس آراء و بنیانهای اندیشه‌ای دو متفکر بزرگ معاصر، یعنی جان بوردن راولز با عنوان احیاگر فلسفة سیاسی در غرب و امام خمینی به عنوان احیاگر اندیشة سیاسی اسلامی در جهان اسلام در باب عدالت اجتماعی تبیین می‌شود. چنان که خواهد آمد عدالت از طرفی در رأس فضائل و از طرف دیگر معیاری برای سنجش عادلانه بودن نهادها و سازوکارهای آنها در نزد راولز و امام خمینی مطرح است. اما به سبب تباین جهان‌بینی و انسان‌شناسانه، تفاوتهایی در زمینه ماهیت عدالت و رابطه آن با سایر وجوه بشری وجود دارد. در پایان با رویکردی مقایسه‌ای و تطبیقی به دنبال یافتن نقاط اشتراک و افتراق در باب عدالت و عدالت اجتماعی و بند بسط و تلفیق آراء این دو اندیشمند در این باب خواهیم بود. در حقیقت با درآمیختن افق دید آنان این نتیجه‌گیری را خواهیم کرد که گرجه رویکرد اسلام‌گرایانه در باب عدالت تفاوتهایی با رویکرد غربی بخصوص رویکرد لیبرالی دارد اما قداست‌ها و شباهت‌هایی هم در این بین وجود دارد که می‌تواند موجبات غنای نظریه‌پردازی در این زمینه شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی و نقد کتاب «نظریة عدالت جان رالز» با تأکید بر قلمرو و تعریف عدالت

می‌توان ادعا کرد موضوع عدالت مستند و مبنای نظریات و مبنای تدبیر امور در ساحت حیات اجتماعی انسان است، نظریه‌پردازان جهت اثبات و یا توجیه نظریه علوم اجتماعی خود در هر حوزه از این علوم گریزی از تمسک به مفهوم و نظریه‌ای درباب عدالت ندارند. در بررسی هر نظریه عدالت سه موضوع و مؤلفه مورد توجه و بررسی قرار می‌گیرد: اول، مبنای عدالت: نظریة مذکور مبنای عدالت را چه می‌داند؟ پاسخ به این سؤال روش‌شناسی نظری...

متن کامل

نظریة عدالت سندل و چندفرهنگ‌گرایی

نظریة عدالت سندل بر اساس عضویت افراد در اجتماع‌ها شکل گرفته و هدفش ارزشمند شمردن خیر عمومی است. دفاع سندل از خیر عمومی، مستلزم ارزشمند شمردن اجتماع‌ها و فرهنگ‌های مختلف موجود در آنهاست که نقش تقویم‌بخش در هویت فرد دارند. خیر مورد نظر سندل در درون اجتماع و زمینه‌های فرهنگی به‌دست می‌آید. آموزة عضویت در اجتماع‌ها که نقطة کانونی نظریة عدالت سندل است دارای دلالت فرهنگی است. به این دلیل که شیوه‌های ...

متن کامل

عدالت اجتماعی و عدالت فضایی؛ بررسی و مقایسه نظریات جان رالز و دیوید هاروی

عدالت به عنوان مفهومی عامه پسند و محبوب از معدود مفاهیمی است که همواره مورد بحث و جدل فراواناندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ و اندیشمندان مختلفی که در زمینه های مختلف علمی فعالیت کرده اند، دربارهعدالت اجتماعی اظهار نظرهای متفاوتی ابراز نموده اند. جان رالز یکی از معروف ترین فلاسفه سیاسی قرن بیستم ودیوید هاروی برجسته ترین جغرافیدان نیمه دوم قرن بیستم، آثار و نظریاتی را در مورد عدالت اجتماعی و عدا...

متن کامل

معیارهای عدالت توزیعی مقایسه تطبیقی دیدگاه های جان راولز و شهید مطهری

جان راولز از بزرگترین فلاسفه سیاسی در حوزه عدالت اجتماعی و شهید مرتضی مطهری از بزرگترین متفکرین اسلام­شناس قرن بیستم می­باشند. گرچه هیچ یک از این دو اندیشمند به نام یک اقتصاددان معروف نمی­باشند، اما در آثار آنان می­توان معیارهای قابل تأملی را برای توزیع عادلانه اقتصادی پیدا نمود. راولز معتقد بود که توزیع امکانات اولیه به خصوص آزادی­های اساسی باید به طور برابر صورت گیرد. وی نابرابری­های توزیعی ر...

متن کامل

معیارهای عدالت توزیعی مقایسه تطبیقی دیدگاه¬های جان راولز و شهید مطهری

جان راولز از بزرگترین فلاسفه سیاسی در حوزه عدالت اجتماعی و شهید مرتضی مطهری از بزرگترین متفکرین اسلام­شناس قرن بیستم می­باشند. گرچه هیچ یک از این دو اندیشمند به نام یک اقتصاددان معروف نمی­باشند، اما در آثار آنان می­توان معیارهای قابل تأملی را برای توزیع عادلانه اقتصادی پیدا نمود. راولز معتقد بود که توزیع امکانات اولیه به خصوص آزادی­های اساسی باید به طور برابر صورت گیرد. وی نابرابری­های توزیعی ر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 48

صفحات  94- 117

تاریخ انتشار 2010-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023